Prawo cywilne zna szereg przypadków zmiany podmiotów w zobowiązaniu, zarówno wierzyciela, jak dłużnika. Znaczna ich część należy do dziedziny prawa spadkowego. W prawie zobowiązaniowym zmiana wierzyciela może nastąpić w drodze przelewu wierzytelności (cesji) i w drodze wstąpienia osoby trzeciej w miejsce zaspokojonego wierzyciela. Do zmiany dłużnika może dojść między innymi w ramach tzw. przejęcia długu.

Aukcj a i przetarg stają się coraz częściej stosowanymi sposobami zawierania umów, zwłaszcza w obrocie gospodarczym. W niektórych przypadkach są one obowiązkowe, jak na przykład z reguły przy tak zwanych zamówieniach publicznych. Ogólne przepisy dotyczące aukcji i przetargu zawiera kodeks cywilny (art. 70‘ -705). Obok nich obowiązują liczne przepisy szczególne, odnoszące się do określonych typów przetargów lub przetargów stosowanych przy zawieraniu umów określonego rodzaju.

– na czas nieokreślony,

– na czas określony,

– na czas wykonywania określonej pracy.

W praktyce umowy o pracę zawierane są najczęściej na czas nieokreślony. Umowa na czas określony i na czas wykonania określonej pracy stosowana jest stosunkowo szeroko w niektórych gałęziach gospodarki, na przykład przy pracach sezonowych w rolnictwie, przy budowie dróg itp. Stosunek pracy gaśnie wówczas automatycznie z upływem umówionego okresu lub wykonania prac.

Przy omawianiu podziału umów na jednostronnie i dwustronnie zobowiązujące była mowa o tym, że szczególnym rodzajem umów dwustronnie zobowiązujących są umowy w z aj e m n e, to znaczy takie, w których strony zobowiązały się do świadczeń ekwiwalentnych, świadczeń mających dla nich wzajemnie równą wartość. Wykonanie zobowiązań wynikających z takich umów, czyli zobowiązań wzajemnych, oparte jest na szczególnych zasadach.

Posiadanie polega na sprawowaniu rzeczywistego władztwa nad rzeczą. Posiadanie nie jest więc prawem, lecz stanem faktycznym, w którym posiadacz sprawuje nad rzeczą taką władzę, jaka odpowiada treści jednego z praw podmiotowych (np. własności, użytkowania), niezależnie od tego czy w rzeczywistości przysługuje mu takie prawo. Inaczej można powiedzieć, że jest to moc wykonywania określonego prawa, którą należy odróżnić od samego prawa. Złodziej ma „moc wykonywania prawa własności” nad skradzioną rzeczą, nie ma on jednak „prawa” własności5S.

Ze względu na cel osoby prawne dzielą się na takie, które dążą do celów gospodarczych, i na takie, które dążą do celów niegospodarczych (idealnych). Przeprowadzenie ścisłej kwalifikacji osób prawnych według tego kryterium zazwyczaj nie jest możliwe. W działalności jednostek gospodarczych występują również poczynania niegospodarcze, na przykład prowadzenie przez przedsiębiorstwo stołówki, żłobka, ośrodka wakacyjnego dla pracowników itd. Z drugiej strony osoby prawne dążące zasadniczo do celów idealnych, na przykład stowarzyszenia, prowadzą nierzadko działalność zarobkową, a więc gospodarczą, wspomagając swój budżet.

Co należy rozumieć przez pojęcie „organ prowadzący szkołę lub placówkę”?

Co należy rozumieć przez pojęcie „organ prowadzący szkołę lub placówkę”? Art. 3 USO stwierdza, że przez organ prowadzący należy rozumieć ministra, jednostkę samorządu terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne. Sprawa jest oczywista w przypadku osób fizycznych i prawnych – to założyciel, właściciel lub powołany organ osoby prawnej spełnia rolę organu prowadzącego. W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sprawa tak prosta nie jest, bowiem kompetencje poszczególnych organów jednostki samorządu terytorialnego: organu stanowiącego i organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, a także wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty czy marszałka nie były wyr...

To rozdzielenie kompetencji, występujące również w ustawach o samorządach: gminnym, powiatowym i wojewódzkim, w sposób wyraźny pokazuje, że funkcja organu prowadzącego jako tego, który umożliwia codzienną pracę szkoły, jest bliższa organowi wykonawczemu jednostki samorządu terytorialnego. I chociaż niejednokrotnie, również na łamach tej książki, spotykaliśmy się z określeniem gminy (powiatu, województwa) jako organu prowadzącego szkoły i placówki, przyjmijmy ustalenie pozwalające jako organ prowadzący widzieć: w gminie wójta lub burmistrza (prezydenta miasta),

– Niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy musi być następstwem takich okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Najczęściej będzie to niedołożenie należytej staranności przez samego dłużnika, wskutek czego umowa nie została wcale lub we właściwy sposób wykonana. Dłużnik odpowiada także za osoby, którym powierzył wykonanie umowy, lub którymi się posługuje (art. 474 k.c.) oraz za przedstawiciela ustawowego.

Zarządzanie to proces rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji. Efektywne realizowanie funkcji zarządzania wymaga od kierownika umiejętności współdziałania z ludźmi. Zarządza się szkołą majątkiem, funduszami, terenami, na-tomiast ludźmi można tylko kierować. Jak powiedział P. F. Drucker, Pan Bóg nie stworzył ludzi jako „zasobów” dla organizacji. Kierowanie ludźmi obejmować będzie komunikowanie się, motywowanie, wywieranie wpływu, współdziałanie.

Przy świadczeniach rodzajowych, gdy dłużnik jest obowiązany wydać rzecz gatunkowo oznaczoną (zboże, węgiel, ziemniaki), niemożliwość świadczenia zwalniająca dłużnika mogłaby zajść tylko wówczas, gdyby zginął cały rodzaj rzeczy będących przedmiotem świadczenia, co w praktyce może się zdarzyć jedynie w wyjątkowych przypadkach (np. wyprzedanie całego nakładu książki, której egzemplarz miał otrzymać wierzyciel).

W kodeksie cywilnym odgrywają istotną rolę następujące klauzule generalne: primo – klauzula „zasad współżycia społecznego”, o których wspominają liczne przepisy kodeksu cywilnego, secundo – klauzula „społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa”, tertio – klauzula „niegodziwości celu świadczenia”. W tym ostatnim przypadku kodeks cywilny w art. 412 stanowi, że sąd może orzec przepadek świadczenia na rzecz Skarbu Państwa, jeżeli owo świadczenie zostało spełnione w zamian za dokonanie czynu zabronionego przez ustawę lub w celu niegodziwym.

Działanie tego przepisu powoduje nieważność czynności prawnych, a więc przede wszystkim umów, nie tylko wtedy, gdy są one sprzeczne z prawem, lecz także wówczas, gdy ich treść narusza owe generalne reguły postępowania, jakimi są zasady współżycia społecznego.

Przepis art. 94 k.c. zakazuje wprowadzania do umów i innych czynności prawnych warunkóów przeciwnych zasadom współżycia społecznego. Jeżeli skutki czynności prawnej zostaną uzależnione od ziszczenia się warunku sprzecznego z tymi zasadami, czynność prawna jest nieważna .

Z odpowiedzialnością tą spotykamy się w razie wyrządzenia szkody przez spadającą z okna doniczkę lub inną rzecz nie będącą częścią budynku.

Zajmujący pomieszczenie może się uwolnić od ponoszenia odpowiedzialności tylko przez wykazanie, że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej, albo z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności i której działaniu nie mógł zapobiec.