ZAWARCIE UMOWY

Do zawarcia umowy dochodzi najczęściej w ten sposób, że jedna ze stron występuje z ofertą, a druga strona tę ofertę przyjmuje. Istnieją jednak także inne drogi prowadzące do zawarcia umowy. Zawieranie umów jest uregulowane przepisami części ogólnej prawa cywilnego (art. 66-72 k.c.). W kodeksie cywilnym znalazły unormowanie następujące tryby zawierania umów:

– w drodze złożenia i przyjęcia oferty,

– w drodze aukcji lub przetargu,

– w drodze negocjacji.

Strony najczęściej zawierają umowy korzystając wyłącznie z jednego z wymie-nionych trybów, jednak możliwe jest też jednoczesne wykorzystywanie kilku, na przykład dochodzenie do zawarcia umowy przez przemienne stosowanie metody negocjacji i składania oferty. Oferta występuje także jako element postępowania przetargowego. Jak więc widać, wymienione tryby mogą być ze sobą powiązane.

Oferta jest to oświadczenie woli osoby fizycznej lub prawnej (oferenta) skierowane do innej osoby fizycznej lub prawnej (oblata), które wyraża wolę zawarcia umowy i określa jej istotne postanowienia.

Na równi z ofertą należy traktować wystawienie towarów w miejscu sprzedaży na widok publiczny z podaniem ceny (art. 543 k.c.). Nie są natomiast ofertami reklamy, ogólnikowe ogłoszenia, cenniki oraz inne informacje skierowane do ogółu lub nawet do poszczególnych osób. Grają one rolę zaproszenia do zawarcia umowy (art. 71 k.c.).

Prawo polskie przyjęło zasadę, że oferent jest związany złożoną przez siebie ofertą. Adresat oferty przyjmując ją powoduje zawarcie umowy bez dalszego udziału oferenta. Raz uczyniona oferta prowadzi automatycznie do zawarcia umowy, jeśli zostanie przyjęta w oznaczonym terminie.

Z tego powodu nader istotne znaczenie ma kwestia terminu, w ciągu którego oferent jest związany swoją ofertą i powinien się liczyć z możliwością jej przyjęcia. Kodeks cywilny reguluje to jak poniżej.

Gdy oferta zawiera wyraźne określenie terminu, w ciągu którego oferent oczekuje odpowiedzi, jest on nią związany aż do upływu oznaczonego przez siebie terminu. Nadejście oświadczenia o przyjęciu oferty po tym terminie nie powoduje zawarcia umowy. Jeżeli oferta nie zawierała określenia terminu, to należy odróżnić dwie sytuacje:

– Oferta została złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą telefonu lub innego środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Oferta taka przestaje wiązać, jeżeli nie zostanie przyjęta niezwłocznie. W zupełnie prostych sprawach może to oznaczać, że oblat chcąc zawrzeć umowę musi przyjąć ofertę jeszcze w czasie trwania rozmowy.

– Oferta została złożona w inny sposób, na przykad listownie. Oferta taka przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź, wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia (art. 66 § 2 k.c.). Oferent powinien zatem uwzględnić czas potrzebny na dojście oferty do adresata, czas do namysłu, przygotowania odpowiedzi i jej wysłania oraz czas potrzebny na dotarcie odpowiedzi do oferenta w granicach normalnie pottzebnych w tego rodzaju umowach .