Wpisy do księgi wieczystej

Wpisy do księgi wieczystej mają charakter deklaratywny bądź konstytutywny. Ustawa stworzyła tu zasadę, że wpis jest deklaratywny, co oznacza, że prawo rzeczowe powstaje i istnieje bez względu na to, czy zostało wpisane do księgi wieczystej. W kręgu działania tej zasady pozostaje przede wszystkim prawo własności, z tego więc powodu własność sprzedanej nieruchomości przechodzi na kupującego wskutek samego zawarcia umowy sprzedaży, bez względu na to, czy nabywca został wpisany do księgi wieczystej jako nowy właściciel. Wpis jest wprawdzie obowiązkowy, ale nie konstytutywny, więc jego zaniedbanie w niczym nie tamuje przejścia własności. Wpis ma charakter konstytutywny tylko w przypadkach wyraźnie wymienionych w ustawie, o kilku z nich wspomniano wyżej. Jeśli więc właściciel nieruchomości zamierza na niej ustanowić hipotekę na rzecz pożyczkodawcy dla zabezpieczenia wierzytelności – a jest to właśnie taki przypadek – dokonanie wpisu w księdze wieczystej jest niezbędne, jest warunkiem powstania hipoteki.

Ze względu na swą funkcję szerokiego informowania o aktualnym stanie prawnym nieruchomości księgi wieczyste są jawne i każdy może się zapoznać z ich treścią. Wobec wpisów dokonanych w księdze wieczystej istnieje domniemanie prawdziwości, które może być obalone tylko w drodze odpowiedniego postępowania sądowego.

Szczególne znaczenie ma tak zwana rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych. Ogólnie rzecz biorąc, polega ona na tym, że prawo chroni osoby, które w zaufaniu do wpisów w księdze wieczystej – nie wiedząc o ich niezgodności z rzeczywistym stanem prawnym – działając w dobrej wierze nabyły odpłatnie jakieś prawo wpisane do księgi, na przykład kupiły nieruchomość.

Leave a Reply