Pojęcie rzeczy

Rzeczami w rozumieniu prawa cywilnego są przedmioty materialne, na tyle wyodrębnione, że w obrocie mogą być traktowane jako dobra samoistne. Dlatego nie są rzeczami w znaczeniu cywilnoprawnym dobra niematerialne, jak na przykład utwory literackie lub artystyczne, dzieła naukowe, wynalazki czy projekty racjonalizatorskie, a także przedmioty mające wprawdzie charakter materialny, ale niesamoistne, wchodzące w skład innych rzeczy, czyli tzw. części składowe.

Częściami składowymi nazywamy te wszystkie elementy rzeczy, które nie mogą być odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo przedmiotu odłączonego (art. 47 § 2 k.c.). Na przykład częściami składowymi gruntu są budynki, drzewa, płoty i inne obiekty trwale z nimi związane, część składową motocykla stanowi silnik, częścią składową książki jest jej okładka itp. Części składowe nie mogą być przedmiotem odrębnych praw rzeczowych, nie można więc być właścicielem klawiszy w cudzym fortepianie. Części składowe z chwilą odłączenia stają się rzeczami samoistnymi. Od części składowych należy odróżnić przynależności.

Przy należnościami nazywamy odrębne rzeczy potrzebne do korzystania z rzeczy głównej zgodnie z jej przeznaczeniem, na przykład kluczyki do samochodu, futerał do okularów, koło zapasowe w samochodzie. Przynależności dzielą w zasadzie losy rzeczy głównej, chyba że w czynności prawnej, na przykład w umowie sprzedaży, wyraźnie postanowiono inaczej.