Zdolność do czynności prawnych

Zdolność do czynności prawnych to zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań za pomocą czynności prawnych. Mówiąc inaczej, zdolność do czynności prawnych oznacza możność zawierania umów (dwustronne czynności prawne), np. sprzedaży, najmu, zlecenia i innych, a także dokonywania jednostronnych czynności prawnych, np. sporządzania testamentu, wypowiedzenia umowy – w sposób prawnie skuteczny. Osoba fizyczna działa tu za pomocą własnych oświadczeń woli.

O ile zdolność prawna polega na samej możności posiadania praw i obowiązków (np. prawa własności, które może mieć nawet małe dziecko), o tyle zdolność do czynności prawnych daje prawo do aktywności, stwarza możność samodzielnego dysponowania swymi uprawnieniami, zaciągania zobowiązań itp. Żeby być właścicielem rzeczy, wystarczy zdolność prawna, ale żeby tę rzecz sprzedać w sposób prawnie ważny i skuteczny w drodze własnego oświadczenia woli, trzeba mieć ponadto zdolność do czynności prawnych. Stroną umowy dzierżawy może być nawet niemowlę, ale do jej zawarcia potrzebne jest działanie rodziców występujących w charakterze przedstawicieli dziecka, nie dysponującego jeszcze zdolnością do czynności prawnych.

Ze zrozumiałych względów prawo cywilne wiąże uzyskanie zdolności do cczynności prawnych z osiągnięciem pewnego wieku, a więc i pewnej dojrzałości życiowej. Polskie prawo cywilne przewiduje tu trzy możliwe sytuacje, mianowicie osoba fizyczna:

– ma pełną zdolność do czynności prawnych,

– ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych,

– nie ma zdolności do czynności prawnych.

Zdolność do czynności prawnych