Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
Wypowiedzenie jest najczęściej spotykanym sposobem rozwiązania umowy 0 pracę. W drodze wypowiedzenia może być rozwiązana umowa zawarta na czas nie określony i na okres próbny. Prawo wypowiedzenia umowy przysługuje zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi. Przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy na sześć miesięcy, strony mogą zamieścić w umowie klauzulę umożliwiającą wcześniejsze rozwiązanie umowy za uprzednim dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Okres wypowiedzenia umowy zawartej na okres próbny nie przekraczający dwóch tygodni wynosi trzy dni robocze. Jeżeli okres próbny jest dłuższy niż dwa tygodnie wypowiedzenie jest tygodniowe, a gdy wynosi trzy miesiące
– dwutygodniowe.
– dwa tygodnie – jeżeli pracownik był zatrudniony przez czas krótszy niż sześć miesięcy,
– miesiąc – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej sześć miesięcy,
– trzy miesiące – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej trzy lata.
Do czasu zatrudnienia, od którego zależy okres wypowiedzenia, wlicza się zatrudnienie u poprzedniego pracodawcy, jeżeli nowy pracodawca z mocy przepisów jest następcą prawnym poprzedniego w zakresie stosunków pracy. Trzymiesięczny okres wypowiedzenia może być skrócony do jednego miesiąca w razie upadłości lub likwidacji pracodawcy, pracownik ma jednak wówczas prawo do odszkodowania za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
W okresie wypowiedzenia pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy – w wymiarze dwóch dni roboczych, gdy okres wypowiedzenia nie przekracza miesiąca, a trzech dni roboczych przy wypowiedzeniu trzymiesięcznym.
Zakład pracy nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż dwa lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie emerytury z osiągnięciem tego wieku. Ponadto zakład pracy nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie usprawiedliwionej, na przykład spowodowanej chorobą, nieobecności pracownika w pracy.
Zakład pracy może wypowiedzieć umowę o pracę tylko z uzasadnionych powodów. O zamiarze wypowiedzenia z podaniem przyczyn powinien uprzednio poinformować na piśmie związek zawodowy, który może zgłosić zastrzeżenia. Zastrzeżenia te, podobnie jak stanowisko centrali związkowej, nie wiążą kierownika zakładu pracy, który po ich rozpatrzeniu podejmuje decyzję w sprawie wypowiedzenia.
Pracownik może wnieść odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę do sądu rejonowego. W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione, sąd orzeka bezskuteczność wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę uległa już rozwiązaniu, sąd orzeka przywrócenie pracownika do pracy na poprzednich warunkach lub zasądza odszkodowanie.
Pracownikowi przywróconemu do pracy przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za dwa miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił trzy miesiące – nie więcej niż za miesiąc. W razie zwolnienia pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, albo pracownika objętego ochroną, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy. Pracownik przywrócony do pracy powinien się zgłosić w zakładzie pracy w ciągu siedmiu dni.