OGÓLNE UWAGI O PRAWIE PRACY

Prawo pracy w systemie prawa polskiego traktowane jest jako samodzielna gałąź prawa. Wywodzi się ono z prawa cywilnego i dawniej stanowiło jego część, a i obecnie zawiera wiele elementów cywilnoprawnych. O wyodrębnieniu prawa pracy zdecydowało coraz większe nasycenie stosunków pracy elementami innymi niż majątkowe, powodujące coraz większe zróżnicowanie typowych stosunków cywilnoprawnych i stosunków pracy, a także rosnąca rola przepisów regulujących całokształt stosunków między pracodawcą i pracownikiem. Przepisy prawa pracy obejmują coraz to nowe dziedziny, dotąd nie regulowane i obce prawu cywilnemu. Przykładem mogą być rozbudowane przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy o ochronie pracy, szczególnie młodocianych i kobiet i in.

Podstawowym źródłem prawa pracy jest kodeks pracy z 1974 r. Kodeks pracy reguluje w sposób kompleksowy wszystkie podstawowe zagadnienia związane z pracowniczymi stosunkami pracy: zasady prawa pracy, formy nawiązania stosunku pracy i jego rozwiązanie, wynagrodzenie za pracę, obowiązki pracownika

i obowiązki zakładu pracy, odpowiedzialność materialną pracowników, zasady ustalania czasu pracy, urlopy pracownicze, zatrudnienie młodocianych i ich ochronę oraz ochronę pracy kobiet, bezpieczeństwo i higienę pracy, wreszcie rozstrzyganie sporów między pracownikami i zakładami pracy.

Uzupełnienie kodeksu pracy stanowi kilkadziesiąt rozporządzeń Rady Ministrów i innych naczelnych organów administracji państwowej zawierających przepisy wykonawcze. Zostały w nich uregulowane wskazane w kodeksie zagadnienia szczegółowe.