Odszkodowanie za szkodę
W niektórych przypadkach przepisy przewidują odstępstwo od wymienionej zasady. Na przykład hotel odpowiada za szkody, jakich doznał gość korzystający z jego usług wskutek kradzieży, uszkodzenia lub zniszczenia rzeczy, tylko do wysokości stokrotnej należności za zajmowany pokój za jedną dobę. Podobnie przewoźnik odpowiada za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki tylko do granicy jej zwykłej wartości, natomiast nie odpowiada za utracony zysk (art. 788 § 1 k.c.).
Odszkodowanie ulega zmniejszeniu w razie przyczynienia się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody. Stopień, w jakim odszkodowanie zostaje zmniejszone, zależy od okoliczności, a zwłaszcza od stopnia winy obu stron. Przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody nie może prowadzić do zupełnego wyłączenia odszkodowania, chyba że ponosi on wyłączną winę.
W stosunkach pomiędzy osobami fizycznymi sąd może obniżyć odszkodowanie w stosunku do wysokości szkody ze względu na stan majątkowy poszkodowanego albo osoby odpowiedzialnej za szkodę, jeżeli wymagają tego zasady współżycia społecznego (art. 440 k.c.). Dotyczy to tylko szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym. Przytoczona zasada ma w praktyce zastosowanie głównie wówczas, gdy zachodzi rażąca dysproporcja między wysokością szkody a możliwościami płatniczymi zobowiązanego do jej naprawienia.