Skarb Państwa i jego odpowiedzialność

Skarb Państwa odpowiada za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza w zasadzie tylko wtedy, gdy powstała ona przy wykonywaniu czynności służbowych (np. rewizji), zarówno powierzonych wyraźnie, jak i związanych z pełnioną funkcją lub zajmowanym stanowiskiem. Także samowola funkcjonariusza oraz popełnienie przez niego na służbie przestępstwa nie wykluczają odpowiedzialności Skarbu Państwa za wyrządzoną na tej drodze szkodę73. Co więcej, państwo może być obowiązane do naprawienia szkody wyrządzonej przez funkcjonariusza poza służbą, jeżeli jego organy przez zaniedbanie nadzoru umożliwiły wyrządzenie szkody .

W dwóch przypadkach odpowiedzialność Skarbu Państwa odbiega w istotny sposób od powszechnych reguł odpowiedzialności cywilnej. Z poważnym ograniczeniem odpowiedzialności mamy do czynienia, gdy szkoda została wyrządzona wskutek wydania orzeczenia lub zarządzenia (wyroku sądu, postanowienia komornika itd.). W takim przypadku Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność tylko wtedy, gdy przy wydaniu orzeczenia popełniono przestępstwo lub wykroczenie dyscyplinarne, a wina sprawcy szkody została stwierdzona wyrokiem sądu w sprawie karnej lub orzeczeniem dyscyplinarnym, albo uznana przez organ przełożony (art. 418 k.c.). Wchodzą tu w grę przede wszystkim karalne nadużycia osób zasiadających w organach wymiaru sprawiedliwości i administracji państwowej. Mimo braku stwierdzenia winy funkcjonariusza państwowego Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę, gdy postępowanie karne lub dyscyplinarne nie może być wszczęte wskutek istnienia okoliczności wyłączającej ściganie (śmierć sprawcy, przedawnienie, amnestia itd.).

Leave a Reply