Rozszerzenie odpowiedzialności Skarbu Państwa
Z rozszerzeniem odpowiedzialności Skarbu Państwa w porównaniu z powszechnymi zasadami odpowiedzialności cywilnej mamy do czynienia w przypadku osób, które wskutek działania funkcjonariusza państwowego doznały szkody na osobie w postaci uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia oraz osób, które utraciły żywiciela. Jeśli Skarb Państwa nie ponosi wobec tych osób odpowiedzialności na normalnych zasadach, mogą one mimo to żądać naprawienia szkody w całości lub części, o ile wymagają tego zasady współżycia społecznego, przede wszystkim ze względu na niezdolność poszkodowanego do pracy albo ze względu na jego ciężkie położenie materialne (art. 419 k.c.). Kodeks cywilny wprowadził tu więc szerszą odpowiedzialność państwa, opartą na zasadzie słuszności (podobnie jak w art. 428 i 431 k.c.). Przykładem takiej sytuacji może być odpowiedzialność Skarbu Państwa wobec przechodnia, który został przypadkowo zraniony przez funkcjonariuszy policji prowadzących pościg za przestępcą i używających broni zgodnie z przepisami.
W szczególny sposób uregulowana jest odpowiedzialność państwa za niewinne skazanie oraz oczywiście niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie. Odnośne przepisy zawarte są w art. 487 k.p.k. Państwo odpowiada w tych przypadkach za skutek, to znaczy bez względu na to, czy funkcjonariuszom państwowym (sędziemu, prokuratorowi) można przypisać jakąś winę, jest to więc odpowiedzialność bardzo rygorystyczna. Przepisy te przewidują też specjalny tryb dochodzenia roszczeń z tytułu skazania niewinnego i oczywiście bezpodstawnego tymczasowego aresztowania. Analogiczne znaczenie w odniesieniu do decyzji administracyjnych ma art. 160 k.p.a.