Odpowiedzialność kontraktowa
Odpowiedzialność kontraktowa zachodzi wówczas, gdy szkoda została wyrządzona niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem przez jedną ze stron łączącego ją z partnerem zobowiązania, zarówno powstałego z umowy, jak i z innego zdarzenia prawnego (art. 471 i nast. k.c.).
Przedstawiony podział nie obejmuje niektórych typów odpowiedzialności odszkodowawczej. Należy do nich odpowiedzialność gwarancyjno-repartycyjna, występująca zwłaszcza na tle umowy ubezpieczenia, odpowiedzialność państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy przy dozwolonym wykonywaniu uprawnień władczych i in.
Odpowiedzialność cywilna jest z reguły odpowiedzialnością osobistą, co oznacza, że wierzyciel może dochodzić swej należności na całym istniejącym i przyszłym majątku dłużnika.
Odpowiedzialności osobistej przeciwstawia się odpowiedzialność rzeczową, która występuje jako wyjątek od ogólnej reguły. Odpowiedzialność rzeczowa polega na tym, że wierzyciel może dochodzić swojej należności na określonej rzeczy – bez względu na to czyją ona jest własnością.
Odpowiedzialność cywilna jest z reguły nieograniczona i ciąży na całym majątku osoby odpowiedzialnej bez ograniczenia, do pełnej kwoty zasądzonego odszkodowania. Odpowiedzialność cywilna może być oparta na jednej z następujących zasad :
– zasadzie winy,
– zasadzie ryzyka,
– zasadzie słuszności,
– zasadach współżycia społecznego.