Ciężar dowodu

Odpowiedzialność dłużnika zależy od spełnienia się przesłanek, o których mowa wyżej. Przesłanki te wymagają udowodnienia w toku ewentualnego procesu. Jest sprawą o nader istotnym dla stron znaczeniu, na kim spoczywa ciężar przeprowadzenia takiego dowodu: czy wierzyciel ma udowodnić, że przesłanki zachodzą, czy też dłużnik powinien wykazać, że przesłanek takich nie ma. Regulujące to przepisy art. 6 k.c. i art. 471 k.c. ustanawiają następujące zasady:

– wierzyciel występujący z roszczeniem musi udowodnić istnienie szkody i jej wysokość oraz wykazać, że szkoda pozostaje w związku przyczyno-wym z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania przez dłużnika

– wierzyciel nie ma natomiast obowiązku ani potrzeby udowadniać winy dłużnika. Kodeks cywilny ustanowił bowiem domniemanie, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego jest zawinione przez dłużnika.

Wprowadzenie do przepisów takiego domniemania jest w pełni uzasadnione, wierzyciel bowiem przeważnie nawet nie wie, z jakich przyczyn dłużnik nie wykonał umowy. Przyczyny te są najlepiej znane dłużnikowi. Jeśli więc chce on zwolnić się od odpowiedzialności, to powinien wykazać, że ani jemu, ani też osobom, którymi posłużył się wykonując zobowiązanie, nie można zarzucić winy .