Pojęcie odpowiedzialności kontraktowej

Jeżeli dłużnik nie spełnia świadczeń, do których zobowiązał się w umowie, wierzyciel może skierować sprawę do sądu i na drodze przymusu państwowego dochodzić swoich roszczeń.

Niezależnie od dochodzenia wykonania umowy, wierzyciel może żądać od dłużnika, aby ten naprawił wszelką szkodę, jaką wierzyciel poniósł przez to, że dłużnik nie wykonał umowy w ogóle albo nie wykonał jej w sposób należyty. Odpowiedziałność za szkodę wyrządzoną wierzycielowi niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy nazywamy odpowiedzialnością kon-traktową(contractus- umowa).

Wierzyciel może też zrezygnować z dochodzenia wykonania świadczeń umownych przez dłużnika i ograniczyć się do żądania naprawienia szkody. Odpowiedzialność kontraktowa dłużnika nie ma charakteru bezwzględnego i nie w każdych warunkach występuje, niewykonanie zobowiązania umownego może być bowiem spowodowane przez okoliczności niezależne od dłużnika (np. powódź zniszczyła zbiory i uniemożliwiła dostawę zakontraktowanych płodów rolnych). Dłużnik odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, jeśli zachodzą następujące przesłanki.

– Dłużnik ponosi odpowiedzialność tylko wtedy, gdy wierzyciel wskutek niewykonania umowy poniósł szkodę. Jak z tego widać samo niewykonanie umowy nie prowadzi jeszcze do obciążenia dłużnika odpowiedzialnością kontraktową, jeśli jego następstwem nie była efektywna szkoda. Przy obliczaniu szkody bierze się pod uwagę zarówno stratę, jak i utracony przez wierzyciela zysk.

– Pomiędzy niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy a poniesioną przez wierzyciela szkodą musi zachodzić związek przyczynowy. Przepisy wymagają normalnego związku przyczynowego, to znaczy szkoda musi być normalnym, zwykle występującym następstwem niewykonania umowy.